به فرموده عمر :گریه کردن برای مرده موجب عذاب او می شود (تصویر سند )

انسان پس از مرگ اسیر اعمال خویش است و عمل دیگران تاثیری در حال او ندارد. کما اینکه قرآن به این مطلب با تعابیر مختلف اشاره کرده است.

«أُمَّةٌ قَدْ خَلَتْ لَها ما كَسَبَتْ وَ لَكُمْ ما كَسَبْتُمْ وَ لا تُسْئَلُونَ عَمَّا كانُوا یَعْمَلُونَ[بقره/۱۳۴]

اعمال آنان، مربوط به خودشان بود و اعمال شما نیز مربوط به خود شماست و شما هیچ گاه مسئول اعمال آنها نخواهید بود.»

و اگر اطلاع از احوال بازماندگان سبب رنج یا خشنودی متوفی می شود، این نیز در گرو اعمال خود متوفی است که اگر خدای متعال به خاطر اعمالش بخواهد به او پاداش بدهد، یکی از پاداش ها، با خبر کردن از اخبار مسرت بخش بازماندگان است و اگر خدای متعال بخواهد شخص را به سبب اعمالش معذب کند، یکی از عذاب ها، با خبر کردن از اخبار ملالت بار بازماندگان است.

امام صادق (ع) فرموده اند: روح مؤمن اجازه مى‏‌یابد و به دیدار خانواده‏اش مى‏آید تا از حال و روزگار آنان با خبر گردد، اما آن چه براى او محبوب و مسرت آمیز باشد، مشاهده مى‌‏كند و آن چه براى او مكروه و نفرت آمیز باشد، مشاهده نخواهد كرد. روح كافر نیز به دیدار خانواده‏اش موفق مى‏‌شود، اما آن چه براى او مكروه و نفرت آمیز باشد، مشاهده مى‌‏كند و آن چه براى او محبوب و مسرت بخش باشد، مشاهده نخواهد كرد.[۱]

و مطابق روایات پیامبر (ص) و ائمه (علیهم السلام) در فقدان عزیزانشان می گریستند. در حالی که اگر گریه در مصیبت عزیزان سبب رنج متوفی می شد، آنها هرگز این عمل را انجام نمی دادند.

زبیر بن بكار روایت كرده است: وقتى ابراهیم را به قبرستان بردند حضرت هم به قبرستان رفت و كنار قبر ابراهیم نشست. سپس قدرى نزدیك‏تر به قبر شد وقتى دید ابراهیم را در قبر گذاشته‏اند اشك از دیدگان مباركش جارى شد. اصحاب چون حالت گریان پیغمبر صلّى اللَّه علیه و آله را دیدند همه با صداى بلند گریستند.[۲]

روایت شده است كه: وقتى عثمان مظعون وفات نمود رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله پارچه را از صورت عثمان بن مظعون كنار زد و ما بین دیدگان او را بوسید سپس گریه بسیار نمود.[۳]

بنابراین حالات بازماندگان تاثیری در رنج متوفی ندارد و تنها معنای مرتبط و صحیح به این مطلب، در جایی است که بازماندگان بر اثر بی صبری در مرگ عزیزان شروع به کفر گویی و کلمات ناصحیح بکنند که این گونه مطالب سبب عذاب خودشان خواهد شد و باز هم تاثیری بر روی متوفی ندارد. و این سخن معنای حقی است که در روایات بیان شده است:

از جابر بن عبد اللّه انصارى رضى اللَّه عنه نقل شده است كه گفت: ابراهیم در حال جان دادن بود. رسول اکرم (ص) او را در دامن خود گذاشت و فرمود: اى فرزند عزیزم! من در این حال مالك اختیار تو نیستم، هیچ كارى از دست من براى تو ساخته نیست و اشك از دیدگان مبارك حضرت جارى شد.

عبد الرحمن به حضرت عرض كرد: یا رسول اللَّه! آیا شما گریه مى‌‏كنید مگر خود شما گریه كردن در مصیبت را نهى نفرمودید؟

حضرت فرمود: من از دو نوع صدا و ناله زشت نهى كردم.

۱- صداى آوازه‌‏خوانى لهو و لعب و موسیقى شیطانى.

۲- صدایى به هنگام مصیبت كه توأم با خراشاندن صورت و پاره كردن گریبان و ناله اعتراض آمیز شیطانى باشد.

اما گریه من بر مرگ ابراهیم گریه رحمانى است، و كسى كه رحم نكند و ترحم نداشته باشد مورد مرحمت خداوند واقع نمى ‏شود.[۴]

[۱]. الكافی، ج‏۳، ص ۲۳۰.
[۲]. مسكن الفؤاد عند فقد الأحبة و الأولاد، ص ۱۰۳.
[۳]. بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج‏۷۹، ص ۹۱.
[۴]. عوالی اللئالی العزیزیة فی الأحادیث الدینیة، ج‏۱، ص ۸۹.

مقاله علمی در مورد گریه وفوائد آن:

چرایی و چگونگی گریستن همواره یکی از رازهای پیچیدۀ زندگی انسان بوده است. گریه در زندگی و رشد افراد عملکردهای متفاوتی دارد و در همراهی با موقعیت‌های گوناگون اجتماعی و شرایط احساسی متغیر و گاه متضاد به چشم می‌خورد. به ندرت پیش می‌آید که کسی از روی افسردگی و اندوه بخندد ولی گریستن در هنگام شادی و خوشحالی غیر معمول نیست.

 وقوع گریستن در طول رشد انسان از نوزادی تا بلوغ منعکس کنندۀ بسیاری از حالت‌های احساسی اوست. فرد به دلایل مختلفی مانند اندوه، مصیبت، خشم، درد، شادی و لذّت می‌گرید. از لحاظ پزشکی گریستن نشانه‌ای از رنج جسمانی و استرس محسوب می‌شود و به عبارت دیگر علامتی از تشویش فیزیولوژیک و فشار روحی است.

می‌توان گفت که گریستن درسه سطح متفاوت روی می‌دهد. در سطح اوّل شرایط فیزیولوژیک موجب گریه می‌شود. مانند گریۀ نوزاد یا صدمات فیزیکی به بزرگسالان. در سطح دوّم خلقیات، احساسات و حالات عاطفی پا به میدان می‌گذارند . مثلاً نوجوانی که به غرورش برمی‌خورد و مناعت طبع او زیر سئوال می‌رود براثر ناکامی ناشی از تحقیر گریه می‌کند. درسطح سوّم احساسات ژرف‌تر و متعالی‌تر درکارند. مانند گریستنی که درهنگام نیایش یادرک عمیق یک پدیده یا حالات عرفانی روی می‌دهد.

درمتون مربوطه از گریۀ زیباشناختی یاد می‌شود که به تأثیر ناشی از درک آثار هنری والا نسبت داده می‌شود. البته همه افراد به این سطح نمی‌رسند زیرا نیل به این مرتبه مستلزم کسب آگاهی ژرف‌تر از خویشتن و جهان و روابط میان آن‌ها است.

گریستن مجموعه‌ای از نمایه‌های رفتاری مانند اشک ریختن، هق‌هق کردن و آه کشیدن است که توسط برخی مولفه‌های فیزیولوژیک و جسمانی همراهی می‌شود. گریه نیز مانند خنده به گونۀ انسان تعلق دارد. البته تحریک چشم در حیوانات نیز مانند انسان موجب ترشح اشک می‌شود ولی گریستنی که ناشی از تأثر احساسی باشد منحصر به انسان است و درسایر گونه‌های جانوری دیده نمی‌شود. (اللَّهُ يَعْلَمُ وَ أَنْتُمْ لا تَعْلَمُون‏)

از لحاظ فیزیولوژیک ترشح اشک‌ها تحت کنترل دستگاه پاراسمپاتیک است و وظیفۀ محافظت از چشمان در برابر آلودگی‌ها وعفونت‌ها به عهدۀ اشک‌هاست. ترکیب بیولوژیک اشک شامل پروتئین‌ها، آنزیم‌ها، چربی‌ها و متابولیت‌ها (فرآورده‌های نهایی ناشی از سوخت وساز) و الکترولیت‌ها است. ترکیبات پروتئینی اشک‌های عاطفی با اشک ناشی از تحریک تفاوت دارند.

 درعین حال که با تسهیل بهبودی فرد نقشی تعادل آفرین ایفا می‌کند حالت برانگیختگی اجتنابی بالایی به وجود می‌آورد که موجب انگیزش رفتارهایی می‌شود که به گریستن خاتمه می‌دهند. به عبارت دیگر همراه گریه آمیزه‌ای از احساسات و حالات مثبت و منفی تجربه می‌شود.

پژوهش‌های آزمایشگاهی اثرات فیزیکی گریستن را روشن کرده است. گریه با آهسته‌تر کردن تنفس اثرات آرام بخش دارد ولی تعریق و افزایش ضربان قلب همراه گریه مشابه تجارب ناخوشایند ناشی از استرس، تهییج وبرانگیختگی است. امّا جالب است که اثرات منفی زود گذرند و تأثیرات جسمانی آرام کننده دیرپاتر هستند و بیشتر طول می‌کشند.

در باب تأثیر گریه برخلق و خو و وضعیت عاطفی افراد نیز پژوهش‌هایی صورت گرفته است. «جملۀ گریه آدم را سبک می‌کند» در زبان فارسی زیاد شنیده می‌شود. مطالعه بر 3000 نفر درخارج از آزمایشگاه نشان داد که اکثریت این افراد پس از گریه بهبود خلق و خو و احوال خود را گزارش کردند. البته 3/1 هم چنین تجربه‌ای نداشتند. این پژوهش‌ها نشان می‌دهند که فواید گریستن بستگی به آن دارد که چه کسی می‌گرید و چرا می‌گرید و گریستن در چه زمان، مکان و شرایطی رخ می‌دهد. علاوه برآن افرادی که از حمایت اجتماعی برخوردار بودند احتمال بهتر شدن آن‌ها پس از گریه بیشتر بود.

دلایل گريه كردن:
1- نوزادان از گريه به عنوان ابزار بقا استفاده مي‌كنند. گريه كودكان يكوسيله ارتباطي با مادر بوده و از طريق آن طلب كمك مي‌كنند. علل اصلي گريه نوزادانگرسنگي، پوشك خيس، كثيف و يا نامناسب، نياز به تماس بدني و نوازش، درد ناشي از گازمعده و روده، سرما و گرماي شديد، كسالت و بي‌حوصلگي، استرس، محيط پرازدحام، درد وجلب توجه مي‌باشد.

گریه کودکان هم ترجمه می‌شود!

دانشمندان معتقدند نوزادان در هنگام گرسنگی، ناراحتی و حتی درد کشیدن گریه خود را تغییر می‌دهند تا جلب توجه ایجاد کنند. به این ترتیب می‌توان به زودی تجهیزات الکترونیکی ساخت که بر اساس نوع گریه بچه‌ها علت گریه کردن را مشخص کند.

دانشمندان ادعا کردند به زودی می‌توانند دستگاه‌هایی بسازند که با شنیدن نوع گریه کردن کودکان به علت ناراحتی آن‌ها پی‌ببرند و به والدین آن‌ها اطلاع دهند.

برای تحقیق در مورد این موضوع محققان ژاپنی صدای گریه کودکان را ضبط کرده و وضعیت احساسی آن‌ها را نیز ثبت کردند.

دانشمندان متوجه شدند با استفاده از صدای گریه کودکان می‌توان فرمول‌های ساده‌ای طراحی کرد تا به طور دقیق مشخص کند یک کودک به چه چیزی نیاز دارد که گریه می‌کند.

این تیم تحقیقاتی ادعا کرده‌اند با کمک این روش توانسته‌اند بین گریه‌های ناشی از درد و دیگر گریه‌ها تمایز قائل شوند.

در حال حاضر دانشمندان در حال استفاده از کامپیوترهای قدرتمندی هستند تا معنای گریه‌های کودکان را تحلیل کنند و امیدهایی وجود دارد که به زودی دستگاه‌های مفسر گریه کودکان به بازار عرضه شود.

پروفسور توماسا ناگاشیما از موسسه تکنولوژی موروران در هوکایدو در این باره گفت: «کنترلگرهای آینده کودکان می‌توانند گریه کودکان را ترجمه کنند و به این ترتیب والدین به راحتی به علت گریه نوزادان خود بر اثر خواب آلودگی، گرسنگی ، درد یا موارد دیگر پی‌ببرند.

همانطور که هر پدر و مادری می‌داند کودکان به سلاح قدرتمندی برای آگاه کردن والدین خود مجهز هستند، اما متأسفانه هیچ کتابی برای تشخیص نوع گریه کردن کودکان وجود ندارد. تا کنون مطالعات متعددی برای طبقه بندی کردن گریه کودکان براساس الگوی گریه کردن آن‌ها انجام شده است.»

او در ادامه گفت: «تیم ما از یک برنامه تشخیص الگوی صدا استفاده می‌کند که با استفاده از اطلاعات آماری می‌تواند نوع گریه کردن را طبقه‌بندی کند. به زودی می‌توان به ساخت تجهیزات مترجم صدای گریه کودکان امیدوار بود.»
2- علل گريه در افراد بزرگسال عمدتا شامل غم و اندوه(49%)،شادي و خوشي(21%)، خشم(10%)، همدردي(7%)، اضطراب(5%) و ترس(4%) مي‌باشد.
3- انسان‌ها براي تحت تاثير قرار دادن و برانگيختن احساسات و ترحم ديگراننيز متوسل به گريه مي‌شوند.

فوايد گريه كردن

اشك مايعي است كه با فرآيند ايجاد اشك در چشم‌ها توليدمي‌گردد. وظايف اشك شامل تميز كردن و شستشوي سطح چشم، ضد عفوني كردن چشم‌ها، لغزندهكردن چشم‌ها براي حركت آسان كره چشم و پلك‌ها، جلوگيري ازخشك شدن چشم‌ها و پلك‌ها،ايجاد ارتباط ميان انسان‌ها، دفع مواد تجمع يافته حاصل از فرآيند پاسخ به استرسمي‌باشد. فقدان اشك باعث ايجاد سوزش، خارش و قرمزي در چشم‌ها، احساس وجود شن در چشم‌ها، حساسيت به نور، از دست رفتن شفافيت قرنيه، ايجاد زخم در قرنيه، عفونت هاي مكررو شديد چشم‌ها، خشكي چشم‌ها و در نهايت منجر به نابينايي مي‌گردد.

اشک‌های احساسی سطح منگنز بدن را کاهش می‌دهند. این مواد معدنی بروی خلق و خو تاثیر مستقیم می‌گذارد. غلظت منگنز اشک احساسی ۳۰ برابر بیشتر از منگنز موجود در سرم خون است.

اگرچه فلسفه و کارکرد عزاداری ایام محرم و عاشورا فراتر از مسأله سلامت و مفاهیم آن است اما برخی کنش‌های انسانی و عاطفی نهفته در آن از منظر سلامت نیز قابل تحلیل و بررسی است.

یکی از مهم‌ترین فعل و انفعالات زیستی و فیزیولوژیکی که به واسطه آیین‌های این ایام در انسان افزایش می‌یابد گریستن و اشک ریختن است. مطالعات مختلف در سرتاسر جهان نشان دهنده اين امر است كه گريستن در سلامتي بدن نقشي كليدي داشته و محققان گريه كردن را به عنوان يكي از شيوه‌هاي درماني به افرادي كه به افسردگي دچارند، توصيه مي‌كنند.

بررسي‌ها نشان مي‌دهد اشك‌هايي كه با احساسات در ارتباطند، داراي سطوح بالايي از پروتئين، منگنز، پتاسيم و هورمون هاي مانند پرولاكتين هستند. منگنز يكي از مواد حياتي بدن است كه افزايش آن در بدن مي‌تواند منجر به كاهش توانايي لخته شدن خون، كاهش كلسترول خون و مشكلات پوستي شود. همچنين پتاسيم بر روي سيستم‌هاي اعصاب و ماهيچه‌ها و فشار خون تأثيرگذار بوده و هورمون پرولاكتين نيز در ايجاد استرس نقش داشته و بر عملكرد سيستم دفاعي بدن و ديگر قسمت‌ها تأثيرگذار است و افزايش هر يك از اين سه ماده در بدن مي‌تواند اختلالات متفاوت و پيچيده‌اي را ايجاد كند.

به گفته محققان به اين دليل كه عدم كاهش استرس در افراد مي‌تواند منجر به سكته قلبي و اختلال در قسمت‌هاي مختلف مغزي شود، گريه كردن نقش حياتي را براي حفظ سلامت انسان‌ها ايفا مي‌كند.

متخصصان مغز واعصاب و روانپزشكان نیز مي‌گويند 85 درصد زنان و 73 درصد مردان پس از گريه كردن به احساس بهتري دست پيدا مي‌كنند.

17 مورد از فواید گریه کردن

1- هنگامی که ما دچار استرس هیجانی می‌شویم، مغز و بدن ما شروع به تولید ترکیبات شیمیایی و هورمون‌های خاصی می‌کند. گریه کردن کمک می‌کند تا این ترکیبات شیمیایی زائد که نیازی به آن‌ها نیست از بدن حذف گردند.

2- اشک‌های احساسی در واقع مواد سمی که در پی استرس هیجانی در خون تجمع می‌یابند را از بدن دفع می‌کند.

3- اشک‌های احساسی سطح منگنز بدن را کاهش می‌دهند. این مواد معدنی بروی خلق و خو تاثیر مستقیم می‌گذارد. غلظت منگنز اشک احساسی ۳۰ برابر بیشتر از منگنز موجود در سرم خون است.

4- اشک احساسی نسبت به اشک پایه و رفلکس حاوی ۲۴ درصد پروتئین آلبومین بیشتری می‌باشد.

5- گریه مانند ادرار و تعریق باعث حذف مواد سمی و محصولات زائد بدن می‌شود.

6- گریه یک مکانیسم رایگان، طبیعی و قدرتمند برای کنار آمدن با درد، استرس و اندوه می‌باشد.

7- هورمون‌هایی که پس از استرس در بدن انباشته می‌شوند به حد سطح سمی رسیده و باعث تضعیف سیستم ایمنی بدن و دیگر فرآیندهای بیولوژیکی می‌شوند. اشک‌های احساسی به عنوان دریچه اطمینان برای قلب عمل می‌کنند.

8- ترکیباتی که حین استرس در بدن تجمع می‌یابد با اشک خارج می‌گردند. همین امر باعث کاهش استرس می گردد. این مواد شامل آندورفین (lucine-enkephaline)، که در کنترل درد موثر است، پرولاکتین که در تنظیم تولید شیر نقش دارد، و آدرنوکورتیکوتروپین (ACTH) که یک نشانگر مهم استرس است، می‌باشند. سرکوب گریه و اشک باعث افزایش استرس می‌گردد.

9- نه تنها گریه باعث ارتقاء سطح سلامتی فرد می‌شود بلکه در افزایش حس تعلق در گروه نیز تاثیرگذاربوده و موجب افزایش حضور و دخالت دیگران در تأمین رفاه فرد می‌شود. اشک‌ها یک روش مؤثر در ایجاد ارتباط بوده و در برانگیختن حس همدردی و دلسوزی سریع‌تر ازهر ابزار دیگری عمل می‌کنند. گریه به طور مؤثری بازگو کننده آن است که شما در مورد یک دل مشغولی خاص صادق و بی‌ریا بوده و در کنار آمدن با آن مشکل مضطرب می‌باشید.

10- گریه عملی طبیعی، سالم و شفا بخش است.

11- گریه در کاهش و جلوگیری از بیماری‌های مرتبط با استرس مؤثر می‌باشد.

12- خنده و گریه دو ابزار کارآمد درکاهش استرس و رهایی از احساسات منفی می‌باشند.

13- هنگامی که گریه سرکوب می‌شود، هیجانات رها نمی‌شوند و خصایص شخصیتی مخرب همچون پرخاشگری بروز می‌کنند.

14- به باور دانشمندان سرکوب و امتناع از گریه کار معقولی نیست. اما برخی افراد که پس از مورد انتقاد قرار گرفتن، مشاجره با دوستان، مواجهه با ناکامی‌های کوچک فوراً شروع به گریستن می‌کنند، باید به روانشناس مراجعه کنند. چرا که معمولا علت اصلی این نوع گریه‌ها اعتماد بنفس پایین و یا مشکلات روانی مزمن در فرد بوده و بایستی فرد تحت درمان قرار گیرد.

15- انسان‌ها پس از گریه کردن از لحاظ جسمی و روانی احساس بهتری می‌کنند و در واقع سبک و خالی می‌شوند. (به علت دفع مواد انباشته شده که توضیح داده شد)

16- گریه یک ابزار برقراری ارتباط است یک زبان جهانی برای درخواست کمک و حمایت اجتماعی.

17- گریه کمک می‌کند به آزاد سازی آندورفین‌ها به جریان خون. آندورفین‌ها ترکیبات شیمیایی ای هستند که باعث بهبود خلق و خو و تسکین درد می‌شوند.

یکی از معیارها و متغیرهایی را که در تاثیر گریستن باید مورد توجه قرار داد تفاوت جنسیتی است. همه می‌دانیم که معمولاً زنان بیش از مردان گریه می‌کنند تحقیقات و بررسی‌های علمی نیز این را نشان داده است زنان ۴ تا ۵ برابر بیشتر از مردان گریه می‌کنند. ۵.۴ بار در ماه. برای شناخت این تفاوت به نکات ذیل توجه کنید:

تفاوت گریه در مردان و زنان

- دختران و پسران تا قبل از بلوغ به یک میزان گریه می‌کنند، چرا که ترشح هورمون پرولاکتین که باعث تحریک تولید اشک می‌شود به یک میزان در هر دو جنس تولید می‌شود.

ـ پس از بلوغ میزان ترشح پرولاکتین که در تولید و تناوب گریه موثر است در زنان ۶۰ درصد بیشتر از مردان می‌شود.

- غدد اشکی مردان از لحاظ ساختاری متفاوت و کوچک‌تر از غدد اشکی زنان می‌باشد. شاید یکی از دلایل بیشتر گریه کردن زنان نیز همین مسئله باشد. مردان و زنان نمی‌توانند یکدیگر را بخاطر چگونه گریه کردنشان مورد سرزنش قرار دهند.

- یکی دیگر از علل بیشتر گریه کردن زنان باورهای فرهنگی می‌باشند، که اجتماع گریه کردن زنان را بیشتر مورد پذیرش قرار می‌دهد. مردان آرام، بدون صدا و با اندکی اشک گریه می‌کنند. به طوری که معمولاً کاسه چشمان آن‌ها از اشک پر می‌شود، اما بندرت اشک به گونه‌ها سرازیر می‌گردد.

- اما زنان معمولاً پر سرو صدا و با اشک‌های فراوان گریه می‌کنند.

بر اساس نتايج مطالعات جديد گريستن باعث افزايش انگيختگي در عملكرد بدن براي دفع تهديدهاي فيزيولوژيكي خواهد شد. براي اثبات اين نظريه محققان افزايش حساسيت پوست را در حين گريستن و بعد از آن و همچنين افزايش عمق تنفس در انسان را مثال مي‌زنند. زيرا اين دو پديده از نشانه‌هاي سلامتي بدن به شمار مي‌روند.

در حال حاضر دانشمندان فراواني در سر تا سر جهان مشغول مطالعه بر روي اين پديده طبيعي بوده تا بتوانند نشانه‌هاي علمي را براي درك منشا اصلي گريه، تأثيرات اجتماعي و شخصي گريستن و ارزش سلامتي آن به دست آورند كه اين تلاش جهاني مي‌تواند عمل گريستن را كه اكثر جوامع آن را نشانه ضعف در افراد مي‌دانند، به عملي مفيد و ضروري تبديل كند.

پرده اشك از سه لايه مجزا تشكيل يافته است:

1- لايه موكوس(mucous):  داخلي‌ترين لايه فيلم اشك مي‌باشد. چسبناك و لزج بوده و از موسين تشكيل يافته است. اينلايه توسط سلول‌هاي ملتحمه و قسمت داخلي پلك‌ها ترشح مي‌شود. اين لايه قرنيه رامي‌پوشاند تا يك لايه آب‌گريز براي پخش و گسترش يكنواخت لايه آبي فراهم آيد. اين لايهفيلم اشك را روي سطح چشم مي چسباند. بدون اين لايه، فيلم اشك بصورت قطره هاي ريز درخواهد آمد.

2- لايه آبي(aqueus): آبكي بوده و 90 درصد فيلم اشك را تشكيلمي‌دهد. حاوي آب و ديگر مواد نظير پروتئين‌هاي لاكتوفرين، ليزوزيم و ليپوكالين،الكتروليت‌ها، آنتي اكسيدان‌ها و برخي ويتامين‌ها مي‌باشد. اين لايه عمدتاً توسط غدداشكي ترشح مي‌شود. وظايف اين لايه شامل: اكسيژن رساني به سطح چشم، مبارزه با عفونتتوسط آنتي بيوتيك‌هاي طبيعي (ليزوزيم و لاكتوفرين)، صاف كردن سطح چشم، شستن چشم‌هاازسلول‌هاي مرده، گردوغبار، مواد محرك و حساسيت‌زا است.
3- لايه (چربي) ليپيد(lipid): اين لايه روغني است و خارجي‌ترين لايه فيلم اشك را تشكيل مي‌دهد. اينلايه توسط غدد ميبومين(meibomian)  كه در لبه پلك‌هاي فوقاني و تحتاني واقع مي‌باشندترشح مي‌شود. اين لايه با ايجاد يك حايل آب‌گريز از تبخير لايه اصلي فيلم اشك (لايهآبي) جلوگيري مي‌كند. وظايف ديگر اين لايه شامل: افزايش كشش سطحي و جلوگيري از سرريز شدن اشك از پلك‌ها و لغزنده كردن چشم و تسهيل عمل باز و بسته كردن پلك‌هامي‌باشد.

غدد اشكي(lacrimal glands):
غدد اشكي در گوشه خارجي چشم‌ها وپشت پلك‌هاي فوقاني قرار گرفته‌اند. غدد اشكي هر كدام به اندازه يك بادام بوده و 2سانتي متر طول دارند. مايع اشكي از طريق 6-12 مجاري كوچك ترشحي به فضاي ميان چشم وپلك فوقاني وارد مي‌گردد. با هر بار باز و بسته كردن چشم‌ها اشك از مجاري ترشحي غدداشكي مكيده شده و به سمت مجراي اشكيِ بيني كه به صورت دو سوراخ بسيار ريز در گوشهداخلي چشم‌ها قرار گرفته هدايت مي‌گردد. در انتها اشك به كيسه اشك و سپس به حفره بينيمي‌ريزد. به همين علت است كه هنگام گريه كردن ممكن است دچار آبريزش بيني گرديد.

انواع اشك:
1- اشك پايه (basal tears): درچشمان پستانداران سالمقرنيه پيوسته (24 ساعته) توسط اشك‌هاي پايه خيس و تغذيه مي‌گردد. اين اشك باعثلغزنده شدن چشم‌ها و شستشوي چشم‌ها از ذرات خارجي مي‌گردد. مايع اشك حاويآب+موسين+چربي ها+ليزوزيم+لاكتوفرين+ليپوك‌لين+ايمنوگلوبولين‌ها+گلوكز+سديمكلرايد+كلرايد پتاسيم+آنتي اكسيدان‌ها+برخي ويتامين‌ها مي‌باشد.

2- اشكرفلكس(reflex tears):هر چزي كه باعث تحريك و يا خشك شدن چشم شود، مي‌تواند توليد ايننوع اشك را افزايش دهد. اين نوع اشك بطور غير ارادي و در پاسخ به مواد محرك چشم نظيرذرات خارجي، گردوغبار، آلرژن‌ها، پاتوژن‌ها و مواد محرك ديگري همچون بخارات پياز، گازاشك‌آور و افشانه فلفل ترشح مي‌گردد. اين اشك‌ها سعي مي‌كنند تا مواد محرك و آزاردهندهرا از چشم‌ها پاك كنند. باد شديد و نور شديد خورشيد نيز مي‌تواند باعث توليد اشكرفلكس گردند. اين اشك بيشتر آبكي بوده و از ليزوزويم و ايمنوگلوبولين بيشتريبرخورداراست.

3-اشك احساسي و يا گريه(emotional tears/crying): اين اشكهنگام احساساتي شدن انسان‌ها (استرس هيجاني) و يا احساس درد فيزيكي ترشح مي‌گردد. آغازگرهاي هيجاني اين نوع اشك معمولاً خشم، اندوه، شادي، ترس، شوخ طبعي و ناكاميمي‌باشند. تركيبات شيميايي اين نوع اشك با تركيبات دو اشك قبلي متفاوت است. اشكاحساسي حاوي هورمون‌ها و پروتئين‌هاي بيشتري مي‌باشد. اين اشك حاوي هورمون‌هايپرولاكتين، هورمون رشد، آدرنوكورتيكوتروپين، آندروفين و فلز منگنز مي‌باشد.

نكات جالب درباره اشك و گريه:
1- به غير از انسان‌ها برخي معتقدندفيل‌ها و گوريل‌ها نيز مي‌توانند گريه كنند اما نه به پيچيدگي گريه انسان‌ها. حيواناتديگر اغلب هنگام درد كشيدن، وارد شدن اجسام خارجي در چشم‌ها و يا خشك شدن چشم‌ها دچاراشك ريزش مي‌شوند. حيوانات (به ويژه نوزادان آن‌ها) به صورت آوايي و مانند نوزادان تازهمتولد شده گريه مي‌كنند بدون توليد اشک.

2- غدد اشكي روزانه در حدود 2 قاشقپر چاي خوري اشك توليد مي‌كنند.
3- هر پلك زدن (باز و بسته كردن چشم) در حدود 100-150 ميلي ثانيه بطول مي‌انجامد. انسان‌ها به طور متوسط هر 2 تا 10 ثانيه يكبار و 10 بار در دقيقه پلك مي‌زنند.
4- شور بودن اشك عمدتا به علت وجود كلرايد سديمو پتاسيم در اشك ميباشد. ميزان نمك موجود در اشك با ميزان نمك پلاسماي خونبرابراست.
5- از آنجايي كه جنين نيز در درون رحم قادر به گريه كردن استبنابر اين گريه كردن نمي‌تواند يك رفتار آموختني باشد. امّا فرهنگ، سن، جنسيت، فرآينداجتماعي شدن، شخصيت، روابط و بافت اجتماعي همگي مي‌توانند در شكل بيان گريه تعيينكننده باشند.
6- HP اشك اندكي قليايي و خود اشك ترش و شور مزه مي‌باشد.
7- گريه كردن در برخيفرهنگ‌ها عملي كودكانه و غير موقّر محسوب شده و گريستن در انظارعمومي تقبيح مي‌گردد. مهم این است که چقدر نگاه دیگران و تکرارا الگوهای تکرار اشتباه در میزان و نحوه گریه کردن ما مؤثر است.
8- علت اشك ريزش هنگام خميازه كشيدن و يا خنديدن وارد شدن فشار به غدد وكيسه اشكي مي‌باشد. علت ديگر آن مي‌تواند اين مسئله باشد كه غدد اشكي تحت كنترل سيستمعصبي خود مختار مي‌باشند. اين سيستم عصبي تمام كاركردهاي غيرارادي را كنترل مي‌كند. هنگامي كه اين اعصاب تحريك مي‌شوند(هنگام خميازه) غدد اشكي نيز اندكي تحريكمي‌گردند.
9- بسياري از افراد به علت مبتلا بودن به خشكي چشم قادر به گريهكردن نمي‌باشند. اما دراختلال ديگري كه در پي آسيب به مغز ايجاد مي‌گردد فرد مبتلاممكن است بطور مداوم براي ساعت‌ها بدون علت گريه كند. (به راستی که گریه متعادل، یک نعمت است)
10- علت سوزش و اشكريزش چشم‌ها هنگام خرد كردن پياز به علت وجود آنزيم‌ها و آمينو اسيد سولفوكسايد موجوددر سلول‌هاي پياز مي‌باشد. آمينو اسيد سولفوكسايد توسط آنزيم‌هاي پياز به سولفينيكاسيد تبديل مي‌شود، كه بسيار ناپايدار بوده و فوراً به گازي فرار تبديل مي‌گردد.هنگامي كه اين گاز با آب درون چشم (اشك) تركيب مي‌گردد توليد اسيد سولفوريك ملايميرا مي‌كند كه باعث سوزش و اشك ريزش مي‌شود. با افزايش توليد اشك بدن سعي مي‌كند تااسيد سولفوريك را رقيق و از چشم‌ها بشويد.